czwartek, 1 sierpnia 2019

"Nie umieraj do jutra" Wacław Gluth-Nowowiejski - recenzja




Historie warszawskich Robinsonów, które trafiły w moje ręce, to wydanie trzecie, poprawione i uzupełnione. Po raz pierwszy książka ujrzała światło dzienne w roku 1975, a drugi - w 1982. Radość to ogromna zatem, że Wydawnictwo Marginesy podjęło decyzję o ponownym zaprezentowaniu tych niezwykłych historii czytelnikom. 

Przede wszystkim warto wyjaśnić, kim są wspomniani Robinsonowie. To ludzie, którzy po kapitulacji powstania warszawskiego ukrywali się w ruinach stolicy, często aż do momentu, kiedy granice miasta przekroczyła Armia Czerwona i oddziały ludowego Wojska Polskiego. Najsłynniejszym Robinsonem był pianista żydowskiego pochodzenia, Władysław Szpilman. 

"Nie umieraj do jutra" to dziesięć opowiadań o życiu ludzi, którym przyszło trwać w gruzach, pod ostrzałem nieprzyjaciela, o głodzie i chłodzie. Sanitariuszki, żołnierze, powstańcy, cywile, bohaterscy i niezłomni, obywatele Rzeczpospolitej Gruzów. Dziewięć rozdziałów to historie autentyczne, a jeden zawiera pewną wojenną legendę. Jak napisał na pierwszych stronach sam autor: "Odchodzą świadkowie. Niechaj pozostanie zapis ich przeżyć". 

Książka Wacława Glutha-Nowowiejskiego jest dowodem na to, że Warszawa po upadku powstania nie stała się martwym gruzowiskiem. Najodważniejsi zostali, aby pokazać okupantowi, że nie czują się pokonani. Dali wyraz swojemu oburzeniu i wielokrotnie pokazali Niemcom, gdzie raki zimują. Przetrwali najgorsze dzięki respektowaniu praw grupy, które były niejednokrotnie ważniejsze od dobra własnego jednostki. Od poczucia wspólnoty i wzajemnej lojalności zależało, czy przeżyją i jak poradzą sobie w trudnych sytuacjach, które napotykali każdego dnia. 

Styl opowiadań jest prawie telegraficzny, oszczędny. Mimo skrótowej formy nie brakuje w nich emocji i obrazowego przedstawienia codzienności w ruinach. Poznajemy między innymi Pannę X, która całe życie ukrywała się w przebraniu mężczyzny, obserwujemy niezwykle odważną Danusię "Blondynkę", dzięki której powstańcy przetrwali najgorsze chwile, a ostatecznie możemy poznać również historię samego autora i jego przyjaciół.  
Ciekawym zabiegiem jest zakończenie każdego z rozdziałów, w którym autor informuje o powojennych losach bohaterów snutych opowieści. Na kolejnych kartach obejrzeć można również zdjęcia prezentujące wojenną rzeczywistość i bohaterów biografii. 

Jeśli literatura wojenna nie jest Ci obca, a opowieści o niezłomnych Polakach stanowią dla Ciebie dużą wartość, to książka ta musi znaleźć się wśród Twoich lektur. 




Za możliwość przeczytania książki dziękuję Wydawnictwu Marginesy

Brak komentarzy:

Prześlij komentarz

Dziękuję za odwiedziny, zapraszam częściej i pozdrawiam :-)